Ben Lake AS yn mynnu cyllido teg i Gymru

Dylai ‘newid’ fod yn fwy na slogan – Plaid Cymru  

Mae llefarydd y Trysorlys (Plaid Cymru), Ben Lake AS, wedi dweud bod pobl Cymru yn haeddu “gwrthdroi llymder” cyn Cyllideb Llywodraeth y Derynas Gyfunol.  

Yn dilyn addewid etholiadol Llafur o ‘newid,’ mae Mr Lake yn rhybuddio y bydd unrhyw beth llai na diwygiadau sylweddol yn fethiant i ddiwallu anghenion Cymru.  

Yn ogystal â’r £4 biliwn mewn cyllid rheilffyrdd, a fynnwyd gan Lafur yn flaenorol fel yr wrthblaid, mae Mr Lake yn galw am dreth o 2% ar gyfoeth dros £10 miliwn, gan ddadlau y gallai mesur o’r fath gynhyrchu £24 biliwn yn flynyddol i’r DU tra’n hyrwyddo tegwch cymdeithasol.  

Pwysleisiodd bwysigrwydd grymuso Cymru i reoli ei hadnoddau ei hun, fel Ystad y Goron, i hybu twf lleol. Anogodd y Blaid Lafur i ddiogelu busnesau bach Cymru rhag y cynnydd arfaethedig mewn Yswiriant Gwladol, gan rybuddio y gallai danseilio eu rôl hanfodol yn economi Cymru.  

Gydag awgrymiadau o gynnydd sylweddol mewn treth tanwydd, galwodd Mr Lake hefyd ar Lywodraeth y DU i sicrhau nad yw pobl mewn ardaloedd gwledig heb drafnidiaeth gyhoeddus yn cael eu cosbi mewn modd annheg.  

Dywedodd llefarydd Plaid Cymru ar y Trysorlys, Ben Lake AS:  

“Mae gwasanaethau cyhoeddus Cymru yn wynebu diffygion cyllidebol difrifol ac mae angen mynd i’r afael â nhw ar unwaith. Yn ogystal â hynny, mae saga HS2 yn parhau i amddifadu Cymru o hyd at £4 biliwn mewn cyllid rheilffyrdd – arian a allai drawsnewid ein seilwaith trafnidiaeth gyhoeddus. Roedd ymgyrch etholiadol y Blaid Lafur yn canolbwyntio ar addewid o newid, a hwythau bellach yn llywodraethu, mae'n rhaid iddynt gyflawni yr addewid hwnnw.  

“Mae bwlch cyfoeth y DU ymhlith y mwyaf yn y byd datblygedig, felly mae’n hollbwysig bod y Llywodraeth yn creu cyfleoedd i bawb yn y Gyllideb hon. Byddai cynnydd ar dreth penodol, newidiadau sydd wedi'u hawgrymu yn yr wythnosau diwethaf, yn effeithio’n ar ardaloedd gwledig mewn modd annheg, gyda chynnydd yn y dreth ar danwydd yn cosbi cymunedau gwledig sydd wedi’u hamddifadu o system trafnidiaeth gyhoeddus weithredol, tra gallai cynnydd yn Yswiriant Gwladol Cyflogwyr fygwth busnesau bach – asgwrn cefn ein heconomi. Mae amddiffyn y busnesau hyn yn hollbwysig, gan eu bod yn hybu twf a chyfleoedd lleol.  

“Rhaid i’r Llywodraeth hefyd weithredu ar ei haddewidion i rymuso cymunedau lleol drwy roi'r adnoddau iddynt i lunio eu dyfodol economaidd eu hunain. Byddai modd gwneud hyn yn y Gyllideb hon drwy roi mwy o reolaeth i Gymru dros ei hadnoddau, gan gynnwys Ystad y Goron, yn ogystal â sicrhau bod penderfyniadau ar gyfleoedd fel y 'Shared Prosperity Fund' yn y dyfodol yn cael eu gwneud yng Nghymru.  

“Fel yr wrthblaid, cefnogodd y Blaid Lafur alwadau Plaid Cymru am y £4 biliwn sy’n ddyledus i Gymru mewn cronfeydd rheilffyrdd. Ni allant ddiystyru'r alwad hon nawr eu bod mewn llywodraeth. Y Gyllideb hon yw eu cyfle i brofi bod ‘newid’ yn fwy na slogan yn unig.” 

Mae hyn yn dechrau gyda chi

Ganddyn nhw mae'r arian, ond gennym ni mae'r bobl. Os yw pawb sy'n ymweld â'r wefan hon yn ymuno â'n mudiad yna does dim na allwn ei gyflawni.